Παρά το γεγονός ότι το φυτό του καφέ ευδοκιμεί στα κλίματα του ισημερινού, και όχι στην Ιταλία, η χώρα μας κατάφερε να ενισχύσει το δυναμικό αυτού του ροφήματος, με την επεξεργασία διαφόρων μεθόδων παρασκευής που εξυψώνουν το άρωμα των κόκκων.

Ο καφές έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος του πολιτισμού της χώρας μας, η οποία εισάγει περίπου 8 εκατομμύρια σακιά καφέ κάθε χρόνο. Η κατανάλωση καφέ στην Ιταλία σχετίζεται κυρίως με τη χρήση της καφετιέρας moka στο σπίτι και της μηχανής espresso σε καφέ, εστιατόρια και χώρους εργασίας.

Ήδη από το 1570, η Βενετία έκανε εμπόριο καφέ και το πρώτο καφενείο άνοιξε το 1683, στην πλατεία του Αγίου Μάρκου.

Φημολογείται ότι ο Πάπας Κλημέντιος Η', αφού δοκίμασε ένα φλιτζάνι καφέ, δήλωσε «Αυτό το ρόφημα είναι τόσο νόστιμο που θα ήταν κρίμα να επιτρέπεται μόνο στους άπιστους να το πίνουν. Μπορούμε να νικήσουμε τον Σατανά ευλογώντας το και κάνοντάς το ένα αληθινά χριστιανικό ρόφημα».

Με αυτόν ακριβώς τον τρόπο ο καφές εξαπλώθηκε σε ολόκληρη τη χερσόνησο, σε κομψά καταστήματα καθώς και σε ρουστίκ και εργατικές περιοχές και απόκτησε το χαρακτήρα τελετουργικού, γύρω από το οποίο συγκεντρώθηκαν πολιτικοί, καλλιτέχνες και συγγραφείς.

Ο όρος «espresso»  σημαίνει «παρασκευάζεται επί τόπου» και είναι μια μέθοδος που αναπτύχθηκε, από ό,τι φαίνεται, για να μειώσει το χρόνο προετοιμασίας του καφέ σε δημόσιους χώρους. Η πρωτότυπη μηχανή του espresso παρουσιάστηκε το 1855 στην Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού. Μερικά χρόνια αργότερα, το 1901, ο μηχανικός Luigi Bezzera από το Μιλάνο κατασκεύασε το πρώτο μηχάνημα espresso που λειτουργούσε με ατμό. Η πατέντα του Bezzera έδωσε ώθηση στην έρευνα και ξεκίνησαν διάφορες τεχνολογικές βελτιώσεις από πολλές ιταλικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των La Pavoni και Victoria Arduino του Τορίνο. 

Το 1948, ο Achille Gaggia παρουσίασε τη μέθοδο εκχύλισης με «πίεση», η οποία προσφέρει ένα συμπυκνωμένο και πιο αρωματικό ρόφημα που χαρακτηρίζεται από παχιά, πηκτή κρέμα, δηλαδή τον espresso στη μορφή που εμείς τον γνωρίζουμε.

Από την δεκαετία του 1940 έως τις αρχές της δεκαετίας του 1950, οι εταιρείες που κατασκεύαζαν μηχανές espresso ενίσχυσαν την παραγωγή τους, η οποία γρήγορα έφτασε τις βιομηχανικές ποσότητες. Το 1949, ο διάσημος αρχιτέκτονας Gio Ponti κατασκεύασε την πρώτη μηχανή espresso με οριζόντιο δοχείο νερού, για τη La Pavoni, αλλάζοντας μια για πάντα τον σχεδιασμό των μηχανών. 

Η παρασκευή καφέ εξελίχθηκε ακόμα περισσότερο, με το λανσάρισμα το 1961 του μοντέλου E-61 από τη La Faema, στο οποίο ένα σύστημα κυκλοφορίας με ακτινοβολία διατηρεί το νερό σε μια σταθερή θερμοκρασία, ακόμη κι αν η μηχανή παραμένει σε αδράνεια για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ωστόσο, ο τρόπος λειτουργίας της καφετιέρας moka, που σχεδιάστηκε το 1933 από τον Alfonso Bialetti,  δεν έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια.
Αρχικά ονομαζόταν «Moka Express», αποτελείτο από τέσσερα εξαρτήματα αλουμινίου και διέθετε λαβή βακελίτη.
Σήμερα, οι καφετιέρες Moka κατασκευάζονται από χάλυβα, αλλά λειτουργούν ακριβώς όπως και στο παρελθόν. Για να λειτουργήσουν πρέπει να εφαρμοστεί η γνωστή στριφογυριστή κίνηση που έχει γίνει καθημερινή συνήθεια σε όλα τα ιταλικά σπίτια. 
Τόσο ο espresso όσο και η καφετιέρα moka αποτέλεσαν επαναστατικές αλλαγές στον τρόπο που πίνουμε και παρασκευάζουμε τον καφέ στην Ιταλία.