Καλώς ορίσατε στην Ιταλία: 20 περιφέρειες και περισσότερες από 8000 πόλεις και κωμοπόλεις διάσπαρτες σε μια χώρα με ατελείωτες αντιθέσεις, από Βορρά σε Νότο κι από Ανατολή σε Δύση. Ουσιαστικά, η ποικιλομορφία της Ιταλίας είναι αυτή που την κάνει τόσο συναρπαστική και αγαπητή.
Υπάρχει ένα καλειδοσκόπιο διάφορων κουλτούρων και παραδόσεων που καταμαρτυρούνται από τον καφέ που καταναλώνουν οι Ιταλοί κάθε ημέρα.
Για να απαντηθεί αυτή η ερώτηση, θα πρέπει να πάμε στο 1683, το έτος κατά το οποίο απελευθερώθηκε η Βιέννη από τους Οθωμανούς (χάρη στη συμμαχία της με την Ενετική Δημοκρατία).
Όταν οι Οθωμανοί τράπηκαν σε φυγή, άφησαν πίσω τους 500 τσουβάλια καφέ.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη διακίνηση του καφέ αρχικά γύρω από τα κανάλια της Βενετίας και έπειτα σε ολόκληρη τη χώρα.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ο καφές στη Βενετία είναι πιο ισορροπημένος και αρωματικός, με ανατολίτικες νότες βανίλιας: κλείνει μέσα του ολόκληρα χρόνια ιστορίας και παράδοσης.
Από την άλλη, ο καφές στο Μιλάνο είναι μια εντελώς διαφορετική ιστορία: το Μιλάνο είναι μια πόλη με γρήγορους ρυθμούς, λειτουργική και πρακτική, και σε αυτό το πνεύμα ο καφές της είναι ελαφρύς, ντελικάτος και φίνος. Είναι ένα πρωινό τελετουργικό που ακολουθούν όλοι οι άνθρωποι, προτού πάρουν τον δρόμο για τις δουλειές τους. Η επίσκεψή τους στο αγαπημένο τους café είναι γρήγορη, αλλά γίνεται με θρησκευτική ευλάβεια και αφοσίωση.
Από την άλλη, η τραχύτητα του τοπίου και οι δυσκολίες που προκλήθηκαν από τους Παγκόσμιους Πολέμους δημιούργησαν ανάγκες που οι κάτοικοι των περιφερειών του Πιεντμόντ και της Λιγουρίας μπορούσαν εύκολα να ικανοποιούν με γλυκές, ντελικάτες και κομψές γεύσεις. Για αυτούς, ο καφές αποτελεί πρωτίστως μια μικρή απόλαυση που μπορούν να μοιράζονται με τους καλεσμένους τους.
Το 1938 ο Achille Gaggia εφηύρε ένα νέο σύστημα εξαγωγής υψηλής πίεσης και, έτσι, δημιουργήθηκε ένας νέος τρόπος κατανάλωσης του καφέ στη Modena. Μπορούσε να δημιουργηθεί ένα πιο πυκνό και αρωματικό ρόφημα, το οποίο συγκρατεί τη ζάχαρη για μερικά δευτερόλεπτα προτού την ενσωματώσει εντελώς, παρασέρνοντάς την με κάθε γουλιά σε έναν αργό και εντυπωσιακό χορό.
Μιλώντας για ιταλικό καφέ, θα ήταν ασυγχώρητη παράλειψη αν δεν αναφερόμασταν στο ναπολιτάνικο "tazzulella 'e cafè". Γεμάτος ένταση, σκούρος, δυνατός, σε μικρή ποσότητα: χάρη σε αυτά τα χαρακτηριστικά, ο ναπολιτάνικος εσπρέσο έχει γίνει παγκόσμιος πρεσβευτής της ιταλικής ποιότητας και του στιλ.
Ωστόσο, οι διαφορές δεν τελειώνουν εδώ: υπάρχουν διαφοροποιήσεις και στην ονοματολογία. Ο μιλανέζικος "Marocchino" αποκαλείται "Bicerin" στο Τορίνο, ενώ στην Απουλία γίνεται "Espressino".
Ωστόσο, τα σκήπτρα σε ό,τι αφορά τη δημιουργικότητα στην ονοματοδοσία κρατά αδιαμφισβήτητα η Τεργέστη.
Αν ζητήσετε έναν εσπρέσο σε κάποιο café, θα πρέπει να ζητήσετε έναν "Nero", αλλά αν θέλετε τον εσπρέσο σας σε μικρό ποτηράκι, θα πρέπει να πλησιάσετε με αυτοπεποίθηση τον μπαρίστα και να ζητήσετε ένα "Nero in B".
Ο "Capo" είναι ένας μακιάτο (εσπρέσο με λίγη ποσότητα αφρογάλακτος) σε φλιτζάνι, ο οποίος γίνεται "Capo in B", αν ζητηθεί σε μικρό ποτηράκι. Ο καπουτσίνο λέγεται "Caffellatte". Επομένως, αν ζητήσετε απλώς έναν καφέ, θα εισπράξετε την ερώτηση "τι θέλετε ακριβώς";
Μέσα από το ταξίδι μας στις περιφέρειες της Ιταλίας, διαπιστώθηκε ότι κάθε πόλη έχει τη δική της ξεχωριστή ταυτότητα, προσαρμόζοντας τον καφέ στα δικά της γευστικά πρότυπα. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ο καφές κάθε περιφέρειας αποτελεί ουσιαστικά έναν πολιτισμικό μικρόκοσμο και κλείνει μέσα του όλα τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά της εκάστοτε πόλης ή περιοχής.
Συνεπώς, πίσω από κάθε γεύση βρίσκεται κάτι περισσότερο από έναν απλό καφέ και πίσω από κάθε όνομα μια ολόκληρη ιστορία, είτε αυτό είναι εσπρέσο, Bicerin ή Nero in B.